گاوزبان از جمله گیاهان علفی با خواص منحصر به فرد است.
از
نظر مشخصات ظاهری ارتفاع این گیاه بین ۱۵ تا ۷۰ سانتیمتر و دورهی رشد آن
یکسال است.همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنیم، ساقهی منشعب این
گیاه پوشیده از تارهای خشن است. از سوی دیگر برگهای آن نسبتاً بزرگ و چین
خورده و به رنگ سبز تیره هستند. این برگها به طور متناوب مستقیماً به
ساقه متصل هستند و در بخشهای خالی ساقه، کرک سفید رنگی ساقه را پوشانده
است. گلهای ستارهای شکل آن در انتهای ساقه قرار دارند و رنگ آنها روشن
است. میوهی این گیاه فندقی شکل و همیشه به صورت واحدهای چهارتایی رشد
میکند. در واقع میوهی گاوزبان از چهار دانهی فندقی شکل تشکیل شده است.
در اصل گیاه گاوزبان بومی قارهی ارویا و از سالیان سال پیش در بخشی از نقاط ایران بطور محدود کاشته میشود.
بخش با اهمیت گیاه گاوزبان، گل و برگ آن است. از جمله خواص این گیاه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. عصارهی این گیاه به عنوان محرک غده فوق کلیوی مورد استفاده قرار میگیرد؛
۲. جوشاندهی آن به عنوان داروی ضد افسردگی و اضطراب و به عبارت دیگر نوعی آرام بخش طبیعی کاربرد دارد؛
۳. عصاره گل گاوزبان به عنوان دارویی موثر و بیخطر درمان بیماری وسواس شدید مورد استفاده قرار میگیرد؛
۴. بخور برگ و گل این گیاه به عنوان تمیز کننده ریه از سالیان سال پیش توسط کشاورزان فرانسوی مورد استفاده قرار میگیرد.
مصرف
طولانی مدت این گیاه به کبد آسیب وارد میکند. در بازار گیاهان دارویی
(مخصوصاً در ایران) گل گاوزبان خالص بسیار نایاب است و معمولاً به طور
ناخالص یا کاملاً متفاوت با گیاه اصلی عرضه میشود.